Hipertermia Ursynów - Warszawa

Hipertermia.

W uzupełnieniu oferty onkologicznej NatolMEDIC dysponuje nowoczesną aparaturą do wykonywania zabiegów hipertermii miejscowej. Z kolei hipertermia ogólnoustrojowa jest oferowana jako terapia w leczeniu szeregu innych schorzeń przewlekłych oraz w zastosowaniach przeciwbólowych.

W rozlicznych pracach naukowych odnotowano, że ciało chronicznie chorego pacjenta, z powodu osłabionego lub uśpionego systemu odpornościowego, często nie jest w stanie samo z siebie wzbudzić „oczyszczającej” gorączki. W takich sytuacjach terapia cieplna ma swoje właściwe zastosowanie: z jednej strony podwyższona temperatura osłabia czynniki patogenne (komórki rakowe, bakterie itp.) a tym samym uwrażliwia je na działanie towarzyszących metod leczniczych (radioterapia, chemioterapia itd.). Z drugiej zaś strony pobudza własny system odpornościowy do bezpośredniej walki z chorobą. Hipertermię stosuje się w następujących przypadkach:

Hipertermia miejscowa w leczeniu nowotworów: wspiera osłabiony system odpornościowy oraz miejscowo uwrażliwia komórki rakowe na działanie radioterapii i chemioterapii zwiększając tym samym skuteczność leczenia systemowego.
Hipertermia ogólnoustrojowa w leczeniu chorób przewlekłych i w łagodzeniu bólu: schorzenia reumatologiczne, zapalenia stawów, rwa kulszowa, inne zapalenia chroniczne, neuralgie, fibromialgia, nadciśnienie tętnicze, itp.

Aktualnie zabiegi hipertermii z reguły nie są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Wyjątkiem jest jednolita procedura hipertermii jako zabieg towarzyszący radioterapii (występuje tylko w placówkach z własnym zakładem radioterapii).

Zabieg Hipertermii

W zależności od schorzenia i stanu pacjenta można zastosować różnego typu hipertermię i przeprowadzić zabieg wg indywidualnie określonych parametrów. Wybór metody jest dokonywany przez prowadzącego lekarza na podstawie historii choroby oraz wywiadu lekarskiego.

Hipertermię można stosować w połączeniu z innym metodami leczniczymi lub samodzielnie, w konkretnych jednostkach chorobowych, takich jak np. nadciśnienie tętnicze lub schorzenia reumatologiczne.

W Centrum Medycznym NatolMedic dostępne są dwie metody hipertermii leczniczej:

Hipertermia loko-regionalna metodą pojemnościową (oscylujące pole elektromagnetyczne)

Podczas tego zabiegu temperatura jest podnoszona w określonym obszarze ciała pacjenta, również w obszarach położonych głęboko. Docelowo osiągane są temperatury rzędu 39-43 °C, a gradacja mocy aparatury w trakcie zabiegu jest ustawiana zgodnie z opracowanymi przez specjalistów protokołami.

Hipertermia całego ciała metodą podczerwieni filtrowanej wodą.

Polega na podniesieniu temperatury w całym ciele. Stosuje się do tego światło podczerwone przepuszczone przez filtr wodny, który zatrzymuje tę część pasma podczerwieni, która nagrzewałaby nadmiernie skórę, a przepuszcza podczerwień tzw. „bliską”, która penetruje w głąb ciała ogrzewając w dużym stopniu samą krew, która z kolei transportuje ciepło do wszystkich organów pacjenta.

W zależności od zaleceń terapeuty, w hipertermii całego ciała stosuje się trzy zakresy temperatur:

Hipertermia łagodna: <38,5°C
Hipertermia umiarkowana 38,5°C – 40,5°C
Hipertermia ekstremalna >40,5°C

Przy wysokich temperaturach lekarz może podjąć decyzję o podaniu środków znieczulających aby ułatwić pacjentowi przyjęcie intensywniejszej dawki ciepła.

Hipertermia całego ciała jest ogólnie dobrze znoszona przez pacjentów, ale może wymagać od pacjenta motywacji i cierpliwości. Postawa pacjenta może być nawet kluczowa w osiągnięciu celu terapeutycznego.

Przeciwwskazania do hipertermii

Przeciwwskazania dzielimy na bezwzględne oraz względne, to znaczy takie, w których ryzyko jest możliwe do kontrolowania przez lekarza i to on podejmuje odpowiedzialną decyzję o dopuszczeniu pacjenta do zabiegu.

Przeciwwskazania bezwzględne do hipertermii loko-regionalnej:

Ciąża pacjentki.
Pacjenci po przeszczepie szpiku kostnego.

Przeciwwskazania względne do hipertermii loko-regionalnej:

Pacjent używa rozrusznika serca lub innego urządzenia wspomagającego krążenie
W obszarze nagrzewanym występują metalowe implanty

Przeciwwskazania bezwzględne do hipertermii całego ciała:

Miażdżyca wieńcowo-mózgowa
Niekontrolowana nadczynność tarczycy
Zaawansowana gruźlica z jamą płucną, ostra żółtaczka, chroniczne postępujące zapalenia wątroby, zaawansowana marskość wątroby
Zaawansowana nefroza i nefroskleroza
Uszkodzenia termiczne skóry (np. oparzenia słoneczne)
Ostre zapalenia
Ciąża
Zakłócona tolerancja cieplna i brak współpracy ze strony pacjenta

Przeciwwskazania względne do hipertermii całego ciała

Niewydolność serca (hipertermia jest możliwa pod warunkiem stwierdzenia wydolności mechanicznej oraz przy monitorowaniu pulsu)
Arytmia serca (hipertermia jest możliwa pod warunkiem monitorowania EKG)
Ostre infekcje
Skłonność do drgawek gorączkowych
Przyjmowanie fotouczulaczy

Ryzyka i możliwe powikłania

Pomimo dołożenia największych starań ze strony terapeuty może dojść do niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań, które mogą wymagać podjęcia ewentualnego leczenia dodatkowego. Poprzednio przebyte choroby lub osobnicze cechy pacjenta mogą wpłynąć na wystąpienie powikłań. Solidny wywiad lekarski ma za zadanie ograniczyć to ryzyko.

Ogólne efekty uboczne

Zawroty i bóle głowy, ból stawów, skurcze mięśni, ból brzucha i nudności, skoki ciśnienia tętniczego, zaburzenia pulsu i rytmu pracy serca.

Nadwrażliwość na ciepło lub zastosowane leki towarzyszące hipertermii może wywołać kichanie, swędzenie, wysypkę, lub wymioty. W wyjątkowo rzadkich ciężkich przypadkach nadwrażliwości może dojść do problemów z oddychaniem, poważnych zaburzeń pracy serca, zaburzeń w pracy innych organów, takich jak np. nerki czy wątroba) lub krwawień wewnętrznych.

W przypadku hipertermii lokoregionalnej wykonanej w obszarze prostaty może wystąpić uczucie pieczenia przy oddawaniu moczu a nawet obecność krwi w moczu. Wyjątkowo rzadko może wystąpić zjawisko nietrzymania moczu, w którym to przypadku należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. W niekorzystnych uwarunkowaniach może też nastąpić infekcja dróg moczowych, ewentualnie jąder lub nadjądrza, wraz z zawężeniem dróg moczowych.

Uczucie bólu w nagrzewanym obszarze powinno być natychmiast zgłoszone jeszcze w trakcie zabiegu. Również czynności lub zabiegi towarzyszące, poprzedzające lub następujące po hipertermii nie są całkowicie wolne od ryzyka. Na przykład zastosowane kroplówki lub wlewy witaminowe mogą okazjonalnie spowodować krótkotrwałe krwawienie, siniaki, zaczerwienienia, miejscowe nekrozy i/lub podrażnienie naczyń krwionośnych a nawet, w niezwykle rzadko odnotowanych przypadkach, uszkodzenia włókien nerwowych i wynikające z nich bóle i niedowłady.

W trakcie, lub bezpośrednio po zabiegu hipertermii może wystąpić tzw. „etap zaostrzenia objawów”. Oznacza to, że krótkoterminowo pewne objawy choroby mogą ulec wzmożeniu. Nie należy się tym jednak zniechęcać, bowiem z reguły oznacza to, że zabieg „zadziałał”.

Ważne wskazówki – proszę je wziąć pod uwagę, chyba że lekarz zaleci inaczej

Przed zabiegiem hipertermii należy:

Odwiedzić toaletę i opróżnić pęcherz moczowy/jelito grube.
Pamiętać o piciu wodu – zwłaszcza przed hipertermią całego ciała, aby uniknąć odwodnienia podczas zabiegu.
Zgłosić personelowi medycznemu, jeżeli w dniu zabiegu wystąpiły następujące sytuacje.
- Nadzwyczajne i silne stany emocjonalne (złość, smutek, strach, podrażnienie).
- Silny głód, silne pragnienie, duża utrata płynów, nadmiernie syty posiłek.
- Szczególne obciążenia fizyczne organizmu (np. wychłodzenie, sauna, intensywny sport).
- Przyjęcie substancji pobudzających bądź usypiających (np. alkohol, kawa, mocna herbata, środki usypiające, środki przeciwbólowe).
Kierujący na zabieg lekarz zdecyduje czy i kiedy należy odstawić lub zastąpić ewentualnie przyjmowane leki przeciwzakrzepowe (np. Aspiryna Cardio®, Marcumar®, Plavix® itp.).

Podczas zabiegu hipertermii

Należy niezwłocznie meldować wszelkie zaburzenia samopoczucia, zwłaszcza ból i mdłości. Poprosić o podanie wody w razie pragnienia.

Po zabiegu hipertermii

Stosować się do zaleceń lekarza w zakresie odpoczynku.
Meldować lekarzowi wystąpienie niepożądanych efektów ubocznych.
Uzupełnić płyny poprzez picie wody.
Oszczędny tryb życia i wczesne udanie się na nocny spoczynek.
Po zabiegu hipertermii nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych w ruchu ulicznym przez co najmniej 30 minut, zwłaszcza w przypadku hipertermii całego ciała.
Następnego dnia, powrót do normalnego trybu życia, jak przed zabiegiem.